Çetin Doğan Şimdi Nerede?
Çevik Bir Şimdi Nerede?
Dursun Çiçek Şimdi Nerede?
Ebru Nilhan Bozkurt Şimdi Nerede?
İlker Başbuğ Şimdi Nerede?
Rüştü Erdelhun Şimdi Nerede?
AYŞEGÜL K. KAYNAR
Bu başılığın hakkını vermek istersek sanırım yazacağımız yazı Ergenekon Davası’nın iddianameleri kadar uzun olur. Buradaki amacım, bir kaç ismi ve onların şimdi nerede olduğunu size hatırlatarak yakın tarihi yad etmek. Çünkü nereden nereye. Çünkü silahlı kuvvetler hiçbir zaman sadece elinde silah tutan bir kuvvet değildir. Çünkü üniformalılar ve takım elbiseliler ayrımı zannedilenden çok daha az şeyi açıklar.
Çetin Doğan Şimdi Nerede?
28 Şubat 1997’de Genelkurmay Harekat Başkanı’ydı. Ardından Birinci Ordu Komutanı oldu. Şubat 2010’da Balyoz Seminer Planı’nıyla darbe hazırlığı içinde olmak suçlamasıyla hakkında yürütülen soruşturmada tutuklandı ve Silivri Cezaevi’ne konuldu. Eylül 2012’de Balyoz Davası’nda 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Eylül 2013’den itibaren (halen hapisteyken), 28 Şubat Davası’nda da yargılanmaya başlandı. Haziran 2014’te Anayasa Mahkemesi’nin Balyoz Davası’nda hak ihlali yapıldığına dair kararının ardından tahliye edildi. Yeniden görülen davada ise Mart 2015’te beraat etti. Ancak Nisan 2018’de 28 Şubat Davası’nda ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 28 Şubat Davası’nda Yargıtay kararı beklenirken, Balyoz Davası’nda Yargıtay Haziran 2021’de beraat kararını bozdu. 11 Eylül 2021’de rütbesi söküldü. Yargıtay, Temmuz 2021 tarihinde 28 Şubat Davası’nda Doğan’ın cezasını onadı ve Doğan, Bodrum’da teslim oldu. Önce Muğla Cezaevi’ne, hemen ardından İzmir 1 Nolu F Tipi Cezaevine gönderildi. Halen cezaevindedir.
Çevik Bir Şimdi Nerede?
28 Şubat 1997’de Genelkurmay İkinci Başkanı’ydı. 28 Şubat müdahalesine damgasını vuran “Demokrasiye balans ayarı verdik” sözü ona ithaf edildi. Nisan 2012’de 28 Şubat soruşturmasında tutuklandı. Bir buçuk yıl kadar Sincan Cezaevi’nde kaldı. Aralık 2013’de tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Nisan 2018’de aynı davada ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Yargıtay’ın Temmuz 2021’de cezaları onamasının ardından teslim olmayınca hakkında yakalama kararı çıkarıldı. 19 Ağustos’ta Milas’da tutuklandı ve önce Muğla Cezaevi’ne, hemen ardından Aliağa F Tipi Cezaevi’ne gönderildi. 11 Eylül 2021’de rütbesi söküldü. 1 Ağustos 2022’de sağlık sorunları nedeniyle tahliye edildi. Halen Bodrum’daki evindedir.
Dursun Çiçek Şimdi Nerede?
Albay Dursun Çiçek, Haziran 2009’da hükümeti yıpratmayı amaçlayan İrticayla Mücadele Eylem Planı’nı imzalamakla itham edilerek Ergenekon soruşturması kapsamında tutuklandı. Tutuklanmasından dört gün önce, 26 Haziran’da, 5918 sayılı torba kanunla TBMM’de kabul edilen ve askeri personelin devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı işlenen suçlar da dahil olmak üzere Ceza Muhakemesi Kanunu tarafından düzenlenen suçlardan dolayı barış zamanında askeri mahkemeler yerine sivil mahkemelerde yargılanmasını öngören yeni düzenlemenin Çiçek için yapıldığı söylenmiştir. Tutukluluğuna yapılan itiraz neticesinde hemen ertesi gün tahliye edildi. İmzanın orijinal olduğuna dair bulunan yeni bir belgenin ardından Kasım 2009’da ikinci kez tutuklandı. Tutukluluğuna yapılan ikinci itiraz da kabul edildi ve dört gün sonra tekrar tahliye oldu. Nisan 2010’da Ergenekon Davası’na dahil edildi ve ertesi gün tutuklandı, Hasdal Cezaevi’ne gönderildi. Bu esnada Balyoz Davası’na da dahil edildi ve Şubat 2011’de hakkında bu davadan da tutuklama kararı çıkarıldı (halen hapisteyken). Eylül 2012’de Balyoz Davası’nda 16 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ağustos 2013’de Ergenekon davasında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Yargıtay Ekim 2013’de Balyoz kararını onadı. Ancak Anayasa Mahkemesi Haziran 2014 tarihinde Balyoz Davası’nda hak ihlali olduğuna ve davanın yeniden görülmesine karar verdi. Böylece Çiçek, Silivri Cezaevi’nden tahliye edildi. Yeniden görülmeye başlanan Balyoz Davası’ndan Mart 2015’te beraat etti. Yine Mart 2015’te CHP’ye katıldı. 7 Haziran 2015 Genel Seçimleri’nde CHP İstanbul Milletvekili olarak TBMM’ye girdi. Ergenekon Davası’nda Yargıtay, ilk derece mahkemesinin kararını Nisan 2016’da bozdu ve yeniden yargılama kararı verdi. Çiçek Temmuz 2019’da bu davadan beraat etti. Şu aralar televizyon programlarında yorumculuk yapmaktadır.
Ebru Nilhan Bozkurt Şimdi Nerede?
23 Şubat 2011’de kabul edilen iddianamede hakkında casusluk ve şantaj iddiası ortaya atıldığında pilot yüzbaşıydı; daha doğrusu deniz karakol uçaklarında görev yapan tek kadın subaydı. İstanbul’da görülen Askeri Casusluk ve Şantaj Davası’nda TSK’ya ait savaş ve nakliye uçaklarının gizlice çekilmiş görüntülerini sızdırmak ve terör örgütü üyesi olmakla suçlandı, tutuksuz yargılandı. Ağustos 2012’de beş yıl on ay hapis cezasına çarptırılınca yurt dışına kaçtı. Eylül 2015’de Anayasa Mahkemesi bu davada sanıkların haklarının ihlal edildiğine hükmederek yeniden yargılama kararı verdi. Bunun üzerine Türkiye’ye geri döndü. Ocak 2016’da Askeri Casusluk ve Şantaj Davası’nda beraat etti. Ardından binbaşılığa terfi etti ve ilk kadın Deniz Hava Taktik Komutanı oldu. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı İdari ve Koordinasyon Şube Müdürüyken 2017 yılında NATO tarafından Norveç’te düzenlenen tatbikatlar esnasında Türkiye’nin düşman kuvvetlerle müttefik olan bir güç olarak gösterildiğini ortaya çıkaran iki kişiden biridir. Halen TSK’daki görevine devam etmektedir.
İlker Başbuğ Şimdi Nerede?
TSK’nın 26. Genelkurmay Başkanı’dır (2008-2010). Ocak 2012’de silahlı terör örgütü yöneticiliği yapmak ve hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüsle suçlanarak tutuklandı ve Silivri Cezaevi’ne konuldu. Ağustos 2013 tarihinde, Ergenekon Davası’nda cebir ve şiddet kullanarak hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs etmek suçundan müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Anayasa Mahkemesi, yaptığı bireysel başvuru neticesinde yargılanması esnasında haklarının ihlal edildiği kararını verdi ve Mart 2014 tarihinde tahliye edildi. Bu davada Yargıtay, terör örgütünün varlığının somut delillerle kanıtlanamadığını gerekçe göstererek Nisan 2016’da yeniden yargılama kararı verdi. Yeniden yargılamada mahkeme kendisine isnat edilen fiillerin, Yüce Divan’ın yargılama yetkisi kapsamında kaldığına karar verdi. Bunun üzerine dosya, soruşturma izni alınması için Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın karşısına geldi. Erdoğan’ın Başbuğ hakkında soruşturma iznini vermesinin ardından dosyayı inceleyen Yüce Divan, Ekim 2019’da davayı düşürdü.
Başbuğ’un yeni bir davada yargılanmasına devam edilmektedir. 4 Ocak 2021 tarihinde Cumhuriyet gazetesiyle yaptığı söyleşide kullandığı sözler nedeniyle hakkında soruşturma başlatıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Özel Soruşturma Bürosu hazırladığı iddianamede Başbuğ’un halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme veya aşağılama suçundan bir yıldan üç yıla kadar hapsini istedi. Davanın ilk duruşması 24 Şubat 2022 tarihinde görüldü. Halen evindedir.
Rüştü Erdelhun Şimdi Nerede?
Mustafa Rüştü Erdelhun TSK’nın 10. Genelkurmay Başkanı’dır (1958-1960). 27 Mayıs 1960 Darbesi’nde ordunun başında o vardı. Demokrat Parti’ye yakınlığıyla biliniyordu; darbeye iştirak etmedi. 3 Temmuz 1960’da emekliye sevkedildi ve Yassıada Mahkemeleri’nde görevini kötüye kullanmak suçundan yargılandı. Yargılanmasına 14 Ekim 1960’da başlandı ve mahkeme 15 Eylül 1961’de Erdelhun’u idama mahkum etti. Aynı gün idam cezası Milli Birlik Komitesi tarafından ağırlaştırılmış müebbet hapse çevrildi ve Kayseri Cezaevi’ne gönderildi. 24 Nisan 1963 tarihinde rütbesi söküldü. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, 22 Eylül 1964’de sağlık sorunlarını gerekçe göstererek Erdelhun için af çıkardı ve tahliye edildi. 6 Şubat 1967’de ise rütbesi geri verildi. Uzun yıllar İstanbul Kabataş’taki evinde yaşadı. 9 Kasım 1983 tarihinde Ankara’da öldü. Cebeci Asri Mezarlığı’na askeri törenle defnedildi.
Fotoğraf: by wiredforlego (CC BY-NC 2.0)