Kolombiya’da Yüksek Mahkeme, sağcı aday Hernández’in başkanlık tartışmalarına katılmama kararını kabul etmedi. Başkan adayının demokratik sorumlulukları olduğuna dikkat çeken Mahkeme, adayların başkanlık tartışmasına katılarak halkı bilgilendirmek zorunda olduklarına karar verdi.
SERHAT TUTKAL
14 Haziran akşamı Bogotá Yüksek Mahkemesi, başkanlık seçiminin ikinci turuna kalan iki adayın 48 saat içerisinde televizyondan canlı yayınlanacak bir başkanlık tartışmasına katılması gerektiği yönündeki kararını açıkladı.[1] Bu karar sol aday Gustavo Petro için olumlu, zira başkanlık tartışması yapılması gerektiğini savunan aday Petro’ydu. Seçimlerin ilk turundan kısa süre sonra bağımsız sağ aday Rodolfo Hernández’in başkanlık tartışmalarına katılmamasını beklediğimi söylemiştim[2] çünkü uluslararası basında Kolombiya’nın Trump’ı olarak adlandırılan Hernández’in seçim sonuçlarını kendisi için olumsuz biçimde etkileyecek cümleler kurması çok olası. 2016’da “büyük bir Alman düşünür” olarak nitelediği Adolf Hitler’in takipçisi olduğunu söylemiş, program sonrasında gelen tepkiler üzerine isimleri karıştırdığını ve Albert Einstein’ı kastettiğini söyleyerek durumu kurtarmaya çalışmıştı. Venezuelalı göçmen kadınlara “fakir çocuk yapma fabrikası” dediği ve kadınların çalışmasına sıcak bakmadığını belirttiği yorumlar da tepkilere yol açmıştı. Hernández de zaten bu tahminimden birkaç gün sonra başkanlık tartışmalarına katılmayacağını açıklamıştı, Kolombiya seçimlerinin önemli bir parçası olan bu tartışmalara katılmayarak hem “sistem karşıtı” görünümünün altını çizmeyi hem de başarısız bir başkanlık tartışması performansından kaçınmayı hedeflediğini öngörebiliriz. Hernández’in yapılacak olan başkanlık tartışmasında saçmalayarak ilk seçimde kendisine oy veren seçmenin bir kısmının desteğini kaybetme ihtimali hiç az değil. Zaten başkanlık tartışmalarında iyi performans gösterebilecek bir aday da değil, vaatleri yalnızca oy oranını artırmayı hedefleyen içi boş vaatler. Başkanlık tartışmasının yapılacak olması sol aday Petro için olumlu bir gelişme.
Yüksek Mahkeme, bu kararı vatandaşların bilgilendirilmiş biçimde oy kullanabilmelerinin temel bir hak olduğu tespitine dayandırdı. Yüksek Mahkeme aynı zamanda, başkan adaylarının sıradan kişiler gibi davranamayacaklarını ve demokratik yükümlülükleri olduğunu da belirtti.[3] Böylece Kolombiya demokrasisinin dahi bugün Türkiye’de hayal edilemeyecek düzeyde kurumsallaştığını tekrar görmüş olduk. Türkiye’nin demokrasi olmadığı yönündeki tespitler, Türkiye’de bu türden bir yargı kararı alınabilmesinin ihtimal dahilinde olmamasıyla ilişkili.
Hernández ve başkan yardımcısı adayı Marelen Castillo henüz konuya dair açıklama yapmadı. Gustavo Petro ise başkanlık tartışmasının halkın hakkı olduğunu ve tartışmaya hazır olduğunu belirtti.[4] Hernández ne kadar kaçınmak istese de başkanlık tartışmasına katılmak durumunda kalacaktır, aksi durumda adaylığı tartışmalı hale gelir. Başkanlık tartışmasında nasıl bir tutum alacağını da kısa süre içerisinde göreceğiz. Her ne kadar tartışmanın yapılacak olması anketlerin çoğunda ikinci sırada olan sol aday Petro için olumlu bir gelişme olsa da başkanlık tartışmasının olası etkilerini abartmamak gerekiyor. Hernández gerçekten çok kötü bir performans göstermediği müddetçe seçimin favorisi olmayı sürdürecektir. Bununla beraber, Petro’nun bu türden tartışmalara çok hazırlıklı olduğunu da hesaba katarak Hernández’in çok kötü performans göstermesinin ihtimal dahilinde olduğunun altını çizmek gerek.
[1] https://www.infobae.com/america/colombia/2022/06/15/tribunal-superior-de-bogota-admite-tutela-que-obligaria-a-rodolfo-hernandez-para-que-asista-a-debates/
[2] https://www.youtube.com/watch?v=um-0UHK5xdA
[3] https://www.elespectador.com/politica/elecciones-colombia-2022/rodolfo-hernandez-y-gustavo-petro-deben-asistir-a-un-debate-en-menos-de-48-horas/
[4] https://twitter.com/petrogustavo/status/1537037306657398798